(Uit: KIS-website)

De Netflix-serie ‘A suitable boy’, waarin een hindoe meisje verliefd wordt op een moslim jongen, leidde afgelopen herfst in India tot ongekende commotie. Ook een commercial met dezelfde implicatie riep de woede op van veel Indiërs. Daarop ontstond het India Love Project, een liefdevol, Gandhiaanse antwoord op haat. Waar het draait om verhalen over interreligieuze en homoseksuele verbintenissen, maar ook die tussen verschillende kasten.

Op 4 februari werd het honderdste liefdesverhaal gepubliceerd en op Valentijnsdag zal het 110^e de wereld in gestuurd worden. Het aantal volgers van het India Love Project op Instagram en Facebook heeft een grote vlucht genomen sinds internationale media het hebben opgepikt.

Gemengde huwelijken zijn in India nog steeds not done. 90% van de huwelijken wordt in India gearrangeerd, en dat gaat volgens strakke lijnen. Dat Netflix met zijn najaarsserie vorig jaar de woede van veel Indiërs op de hals haalde, was dan ook enigszins te voorspellen. Narottam Mishra, minister van Binnenlandse Zaken van de deelstaat Madhya Pradesh, zei over de serie tegen CNN: ‘Deze uiterst aanstootgevende inhoud schaadt de gevoelens van mensen met een bepaalde religie.’ Hij vroeg de politie actie te ondernemen tegen de verspreiding van de serie. Maar ook de tv-commercial van sieradenfabrikant Tanishq (dochter van het machtige Tata-familiebedrijf) die een gemengd huwelijk impliceerde, wekte woede op. Twitter ontplofte: de hashtags #BoycottNetflix en #LoveJihad voerden ineens de lijsten aan.

‘Je houdt gewoon van liefde’

Als tegenreactie op al die nationale verontwaardiging bedachten drie Indiase journalisten het India Love Project. Op Instagram en Facebook verschijnen nu elke dag een liefdesgeschiedenis van een gemengd stel onder het motto: ‘Liefde en huwelijk buiten de ketenen van geloof, kaste, etniciteit en geslacht’. Dan gaat het om interreligieuze huwelijken, trouwpartijen tussen verschillende kasten en homoseksuele stellen.

‘Het kostte tijd om acceptatie te vinden, maar we hadden alleen liefde in ons hart’, schrijft moslima Saman Quraishi uit India over haar huwelijk met sikh Karan Luthra. ‘Je vecht niet voor liefde, je houdt er gewoon van. Onvoorwaardelijk. De rest valt op zijn plaats.’ Haar schoonfamilie had een jaar nodig om haar te accepteren, maar ze zijn inmiddels vijf jaar gelukkig samen. Het idee achter het India Love Project is even mooi als overtuigend: de haat die gemengde huwelijken soms veroorzaken, wordt beantwoord met waar het eigenlijk om draait: de liefde.

Verschillen vielen weg tijdens migratie

Hindostaanse Nederlanders van Surinaamse afkomst die de islam en het hindoeïsme aanhangen, gaan hier een stuk soepeler mee om, vertelt cultuurwetenschapper, docent en onderzoeker aan de Haagse Hogeschool Jaswina Bihari-Elahi. Zelf is ze moslima, haar man hindoe, beide zijn ze kinderen van voorouders uit India, die vanwege contractarbeid naar Suriname migreerden en in de jaren zeventig naar Nederland kwamen. Kortom: de hele wereld buitelt binnen in het leven van Bihari-Elahi. ‘Maar we zijn niet praktiserend’, voegt ze eraan toe.

Kaste- en religieverschillen onder Indiërs die uit de deelstaten Bihar en Uttar Pradesh naar Suriname migreerden vanaf 1873, verdwenen eigenlijk al op de boot, vertelt Bihari-Elahi. ‘Dat is een van de goede dingen geweest van de migratie’, zegt ze. De huidige zogenoemde hindostanen vormen een bevolkingsgroep in Suriname, maar zijn dus niet per se hindoeïstisch. ‘Ik ben zelf heel vrij en liberaal opgevoed. Ik heb van verschillende religies veel meegekregen, ook van het hindoeïsme. In Suriname leefden en leven ze allemaal vreedzaam in elkaars buurt; ze vieren elkaars feesten met elkaar mee. Het is dus niet helemaal te vergelijken met India. Toen ik mijn man leerde kennen tijdens het uitgaan, was dit geen probleem. Mijn ouders vonden de hindostaanse cultuur belangrijker dan de religie.’

Opvoeden in beide religies

Hun bruiloft vierden ze traditioneel op twee verschillende dagen. ‘Dat doet niet iedereen, meestal kiezen ze voor één religieuze inzegening. We hebben dat gedaan uit respect voor elkaars religie waarin we het één niet beter achten dan het ander. Ook voelden we ons aan onze ouders verplicht om dit wel te doen. Het huwelijk is zowel door een imam als een pandit (hindoe-geestelijke) ingezegend. Onze dochters voeden we ook op in beide religies. Ze komen zowel in een moskee als in een hindoetempel, omdat beide families daarmee verbonden zijn. Dus huwelijken en begrafenissen vinden ook op die plekken plaats. Daar zijn ze bij en ze kennen de rituelen.’

In haar familie zijn meer mensen met hindoes getrouwd. ‘En met Nederlanders en mensen uit andere culturen’, voegt ze toe. ‘Ook was een nicht getrouwd met een creoolse man. Daar leven wel wat sentimenten tegen, ook in mijn familie. Dat merkte ik aan de reacties . Er leven wel culturele voorkeuren en vooroordelen als het om een verbintenis gaat.’ Bihari-Elahi verwijst daarbij naar de strijd tussen creolen en hindostanen in het Surinaamse buurland Guyana, waar het al decennia rommelt tussen beide bevolkingsgroepen. ‘Die verhalen kwamen al vroeg ook Suriname binnen en dat veroorzaakte wel wantrouwen tussen beide groepen.’

Mikpunt van spot

Bihari-Elahi spreekt bij voorkeur over haar eigen familie. ‘Ik kan niet spreken over andere families, maar ik weet dat interreligieuze huwelijken vaker voorkomen bij hindostanen. Als het problemen oplevert, denk ik dat het meer met traditioneel denken te maken heeft. Je hoort weleens dat mensen stiekem trouwen, omdat de families tegenwerken. Maar dat geldt niet voor mijn vriendinnenkring, die zijn allemaal net zoals ik. Mijn nicht die met een creoolse mantrouwde, stuitte niet op problemen, omdat haar man er geen bezwaar tegen had om islamitisch te trouwen. Ik heb wel kennissen die getrouwd zijn met andere culturen, die in het begin wel weerstand ondervonden bij beide families. Dat is bij hun inmiddels wel goed gekomen.’ Ze gaat verder niet in op details, omdat het individuele verhalen zijn.

Wat betreft homoseksuele verbintenissen ligt het iets anders, denkt ze. ‘Dit ligt wel moeilijker dan bij gemengde huwelijken, vooral in traditionele gezinnen’, zegt ze. ‘In onze cultuur worden grapjes gemaakt over homoseksualiteit. Ik kan me voorstellen dat je dan niet snel uitkomt voor je geaardheid, omdat je een mikpunt van spot bent geworden. Dat is ook een vorm van geweld, vind ik. Er bestaan wel hindostaanse stichtingen en communities van hindostaanse homoseksuelen die zich bezighouden met het vergroten van acceptatie. Maar je moet als individu wel moed hebben om hiervoor uit te komen.’ Lees ook>>