(Uit FNV Magazine)

In Duitsland mogen ambtenaren bij reorganisaties niet ontslagen worden. In Oeganda wordt de ambtenaar zeer slecht betaald. Er ligt wel zes miljoen euro klaar daar om het salaris te verhogen maar de regering komt maar niet over de brug. Hoe gaat het in andere landen met de ambtenaar?

Tekst Astrid van Unen

Beeld Henk Hulshof en privécollecties

DUITSLAND – ‘STAKEN MAG NIET, MAAR WE DOEN HET TOCH’

Leerkrachten in Duitsland kunnen kiezen voor de ambtenarenstatus. Maar het is geen gemakkelijke keuze, zo ondervond Stefan Barthel. Hij groeide op in de DDR en werkte net als afgestudeerd leraar wis- en natuurkunde op een Berlijns gymnasium toen de muur viel. Er heerste chaos alom. Barthel kwam op een nieuwe school terecht, evenals vele van zijn studievrienden. In de loop van de jaren negentig discussieerden ze veel over het al dan niet kiezen voor de ambtenarenstatus. ‘Het was voor ons beladen, want je moet trouw zweren aan de staat. Dat moesten we vroeger ook al aan de DDR, dus dat voelde dubbel.’

Uiteindelijk koos hij toch voor het ambtenaarschap. ‘Je hebt zo toch meer zekerheid. Het verlof en sabbatical is beter geregeld, evenals de bijscholing. Bij arbeidsongeschiktheid behoud je altijd je volledige salaris. Die zekerheid in die roerige jaren negentig was voor ons fijn, vooral omdat we allemaal jonge kinderen hadden.’ Comfortabel was ook de wetenschap dat ambtenaren niet ontslagen kunnen worden bij reorganisaties. ‘Natuurlijk wel bij het plegen van een misdaad’, legt hij uit. Een leraar die geen ambtenaar is, heet Angestellte. Het bruttoloon is hetzelfde, alleen hoeven ambtenaren geen arbeidsongeschiktheidsverzekering te betalen, en houden ze dus netto meer over.

Staken is verboden. ‘Maar we doen het toch’, lacht Barthel, ook al was de laatste keer meer dan tien jaar geleden. Toen wilde de deelraad het aantal lesuren fors ophogen, wat direct een grote werkdruk zou opleveren. Barthel legde toen met vele collega’s het werk neer. ‘Dat leverde een disciplinaire straf op, een boete die van het salaris werd afgetrokken. Maar een of twee dagen staken is geen grond voor ontslag.’ Lees meer over Finland, Oeganda en Nederland>>